Instalacje jachtowe - prąd na jachcie

Obecnie prawie wszystkie jachty dostępne na rynku czarterowym posiadają instalacje do poszczególnych mediów. Wszystkie jednostki z naszej floty wyposażone są w instalację elektryczną, gazową, wodną, paliwową oraz ogrzewanie. Poniżej znajdziesz kilka praktycznych informacji o pierwszej z nich. Dowiesz się między innymi:

• Co trzeba wiedzieć o jachtowym prądzie?

• Jakie są instalacje elektryczne na jachcie?

• Gdzie znajdują się heble prądu na jachcie?

• Jak bezpiecznie podłączyć jacht do prądu w porcie?

• Co zrobić jeśli nie działa prąd na jachcie?

Dostęp do prądu jest jednym z podstawowych wymagań klientów czarterowych. Jachty żaglowe typu Maxus, które dostępne są do czarteru na Mazurach mają dwie instalacje elektryczne - 12V oraz 230 V. Każdy sternik powinien znać podstawowe informacje o instalacjach - aby w czasie rejsu nie spotkała nas niemiła niespodzianka. Dlatego pamiętajcie, by w czasie odbioru jachtu uważnie słuchać bosmana i śmiało zadawać mu pytania.

Każda instalacja powinna być wyposażona w tzw. bezpieczniki (zwykle widoczne na tablicy rozdzielczej) - czyli włączniki. Dobra praktyka nakazuje by były ustawiane na opcję "wyłączone" gdy nie używamy danego urządzenia. Ponadto instalacja elektryczna powinna mieć jeszcze główny wyłącznik prądu. Te tzw. "heble" mogą one znajdować się w różnym miejscu na jachcie - przy odbiorze jachtu do czarteru upewnijcie się gdzie są zlokalizowane. Często hebel od instalacji elektrycznej części "hotelowej" jachtu również zlokalizowany jest przy tablicy elektrycznej. Na większych jachtach mających ster strumieniowy dodatkowo mamy jeszcze drugi hebel - często zlokalizowany w dziobowej części jachtu (kabina dziobowa, przy kojach w mesie). Ważne jest aby sternik wiedział gdzie znajdują się na jachcie heble od prądu.

Ważne jest aby sternik wiedział gdzie na danym jachcie są "heble" od prądu. Mogą być one dwa, a nawet trzy. Trzeba wiedzieć gdzie są zlokalizowane.

Każda instalacja elektryczna powinna mieć główny wyłącznik prądu - tzw. hebel (czerwony przełącznik).

Instalacja 12 V

Podstawowym źródłem prądu na jachtach żaglowych są akumulatory z instalacją 12V lub czasem też 24V. Te tzw. akumulatory "hotelowe" w podstawowej wersji zasilają oświetlenie, gniazda ładowania USB i elektryczne pompki wody. Ponadto zasilane może być z nich radio, wentylatory, a nawet większe sprzęty jak ogrzewanie, chłodziarka czy zamrażarka.

Im więcej pracujących urządzeń elektrycznych tym szybciej będziemy zużywać prąd. Często można sprawdzić to na wskaźnikach zużycia pokazujących stan naładowania akumulatora. Pierwszym objawem małej ilości prądu, który można zauważyć są przygasające światła.

Na jachtach montuje się również ograniczniki rozładowania, które nie pozwalają by napięcie akumulatora spadło poniżej 10V, dzięki czemu nie rozładujemy akumulatora do zera i nie uszkodzimy go. Zatem jeśli nagle zgaśnie światło na całym jachcie możesz przypuszczać, że udało Ci się wykorzystać cały prąd ;)

 Na jachtach montuje się ograniczniki rozładowania, które nie pozwalają by napięcie akumulatora spadło poniżej 10V. Gdy nagle zgaśnie światło możesz przypuszczać, że udało Ci się wykorzystać cały prąd.

Instalacja 230 V

Nowe jachty w standardzie posiadają możliwość przyłączenia jachtu do sieci elektrycznej w porcie dzięki czemu na pokładzie będziemy mieć "domowy prąd" w gniazdkach elektrycznych, a akumulatory jachtowe będą się ładowały. Po przypłynięciu do mariny i podłączeniu kabla, za każdym razem powinno się sprawdzić czy jacht się ładuje. Musimy też zadbać o prawidłowe przechowywanie kabla - tak by znajdował się w suchym miejscy i nie leżały na nim przedmioty mogące go uszkodzić. Zatem bakista w kokpicie nie jest dobrym miejscem, bo wtyczki mogą zostać zalane wodą, a kabel uszkodzony.

Jak bezpiecznie podłączyć jacht do prądu?

W pierwszej kolejności odmierzamy odpowiednią długość kabla. Następnie podłączamy wtyczkę do jachtu, a w ostatniej kolejności wtyczkę do słupka z prądem. Nadmiar kabla pozostawiamy zabezpieczony na jachcie. Aby odłączyć kabel postępujemy odwrotnie - najpierw wypinamy wtyczkę ze słupka na lądzie, a w drugiej kolejności odpinamy jacht.

fot. A. Dziewit

Prąd na jachcie nie działa? Co zrobić?!

Jeśli jesteś na rejsie na czarterowanym jachcie i prąd przestał działać sprawdź kilka punktów zanim zadzwonisz po serwis. Możliwe, że powód braku prądu jest błachy i poradzisz sobie z tematem samodzielnie.

• sprawdź czy bezpieczniki od prądu są włączone - zarówno heble, jak i bezpiecznik od danego urządzenia (dioda powinna się świecić)

instalacje jachtowe są czułe na przeciążenia - nie włączaj na jachcie suszarki do włosów, czajnika elektrycznego czy elektrycznego grzejnika

• sprawdź czy nie wyładowałeś akumulatora do zera

można to sprawdzić na wskaźniku zużycia prądu lub miernikiem elektrycznym (na akumulatorze)

• może to brak prądu na kei?

po kolei: sprawdź czy jest prąd w gniazdku na kei (może wywaliło bezpiecznik od słupka lub gniazdka, może bosman wyłączył i trzeba do niego pójść),

• może jest problem z kablem ?

podłącz na chwilę swoim kablem inny jacht do słupka i zobacz czy na tym jachcie jest prąd - jeśli nie ma - pewnie kabel jest problemem ;)